De mooiste baan die je kunt hebben...

Monique Egbers is cliëntinstructeur bij Hulphond Nederland. Ze werkt hier met veel plezier sinds 2001 en heeft de organisatie van verschillende kanten mogen meemaken.

Ze begon als vrijwilliger en werd daarna hondentrainer, wat ze 8 jaar deed. Inmiddels is ze al zo’n 15 jaar cliëntinstructeur, waarbij ze cliënten met epilepsie en PTSS thuis bezoekt. Ze kwam in contact met Hulphond Nederland via haar eigen hond. “Dat was een grote bouvier uit het asiel en ik wilde heel graag meer van het gedrag weten. Bijvoorbeeld of hij bij kinderen kon. Door een kennis werd ik gewezen op Hulphond Nederland en dat vond ik zo interessant, dat ik hier vrijwilliger werd. Na een jaartje kon ik mijn werk ervan maken en dat vind ik nog steeds geweldig.”

Epilepsie en PTSS
Monique helpt nu cliënten die een nieuwe hond krijgen. “Bij Hulphond Nederland worden honden opgeleid voor vier doeleinden: mensen helpen die in een rolstoel zitten, die epilepsie hebben óf PTSS en we leiden honden op voor onze therapie activiteiten met jongeren en volwassenen. Mijn specialisatie ligt bij cliënten met epilepsie en PTSS. “Ik ben dan zo’n twee uur bij de cliënt thuis, leg van alles over de hond uit en draag kennis over de commando’s over. Om te kijken hoe de hond reageert op een cliënt, simuleren we bijvoorbeeld een epileptische aanval. Helaas kunnen we niet iedereen een hulphond bieden. Het is daarom belangrijk om te bepalen hoe de hond kan helpen. Voor mensen met een heftige vorm van epilepsie kan een hulphond echt een groot stuk vrijheid teruggeven. Als je meerdere aanvallen per maand hebt, is het eigenlijk niet verstandig om alleen op pad te gaan. Met de hulphond komt er kwaliteit van leven terug. Dat is fantastisch toch?”

Honden helpen echt
Een hulphond maakt echt het verschil bij een aanval. “Je kunt via de signalen die de hond geeft zien of er spanning aankomt. Bij PTSS duwt de hond bijvoorbeeld met zijn neus tegen het been of de arm van de cliënt, zodat diegene zich ervan bewust wordt dat er iets niet in orde is. De signalen die worden gegeven verschillen per hond. Bij epilepsie geven de honden vooraf een waarschuwing, zodat de cliënt tijdig kan gaan zitten of liggen. Sommige honden leren een deur dicht te duwen met hun neus, kunnen medicijnen halen of op een alarmknop drukken, waardoor iemand in de buurt wordt gealarmeerd.

Ook kan de hond er tijdens het uitlaten voor zorgen dat de cliënt niet de straat op loopt. Hoe de honden een aanval aan zien komen, vind ik ook erg mooi. Dat gebeurt bijvoorbeeld doordat ze merken dat de cliënt gaat smakken of commando’s niet meer goed kan uitspreken. Als de cliënt een aanval heeft gehad zal de hond vaak naast hem of haar gaan liggen, in het gezichtsveld. Zo komt de cliënt sneller bij én op een fijne manier.”

Opleiding van twee jaar
Niet elke hond kan een hulphond worden. Daar gaat een heel proces aan vooraf. “Honden moeten aan veel richtlijnen voldoen, bijvoorbeeld ten aanzien van hun gezondheid en hun vermogen om commando’s te leren en te focussen op een opdracht. En ze moeten het vooral ook leuk vinden. Als ze tussen de 14 en 16 maanden oud zijn komen ze, na hun socialisatie bij het gastgezin, naar ons opleidingscentrum. Dan worden de heupen gecontroleerd en ook de kwaliteit van de ogen is van belang. “Een hond opleiden tot hulphond vraagt veel tijd en geduld. Als de hond graag werkt, dan is dat goed voor naast de rolstoel. Is de hond gevoelig? Dat past goed bij mensen met epilepsie of wellicht PTSS. 

Vervolgens is de klik tussen cliënt en hond belangrijk. Op basis van een profielschets brengen we mens en hond bij elkaar, maar daarna begint het echte werk. Als de klik er is, wordt de hond op maat getraind. Dat duurt ongeveer 6 tot 8 maanden. Daarin vindt natuurlijk ook de verdere opvoeding plaats. Als de hond bij de cliënt is, zorgen wij ook voor een goede begeleiding. We komen regelmatig langs om te kijken of alles gaat zoals dat bedoeld is. Bij die bezoeken zien we ook of de hond in de praktijk echt goed bij de cliënt past. Soms maken we video’s zodat we met de trainers kunnen bespreken of de hond nog extra zaken moet aanleren. En heel belangrijk is dat we altijd bereikbaar zijn voor vragen. Die service gaat een hondenleven mee.”

“Een hulphond kan tot een leeftijd van 10 jaar in zijn rol werken, daarna gaat hij met pensioen zoals we dit bij Hulphond Nederland noemen.”

De mooiste baan die je kunt hebben…
Over Hulphond Nederland, haar activiteiten en de manier waarop er gewerkt wordt, is Monique erg enthousiast. Ze is blij dat ze deel mag uitmaken van het Hulphond-team en noemt het ‘de mooiste baan die je kan hebben’. Toch is er één ding waarvan ze hoopt dat er ooit verandering in komt: een bijdrage in de kosten door zorgverzekeraars voor alle soorten hulp die wij bieden aan onze cliënten. 

“Op dit moment worden veel soorten hulphonden niet vergoed door de zorgverzekeraars. Hierdoor moet Hulphond Nederland zelf heel veel financieren. Dit betekent dat we minder mensen kunnen helpen dan dat we zouden willen. Voor de zorgverzekeraars is er nog steeds niet genoeg bewijs dat de hulphonden besparen op ziekenhuiskosten en wordt ook de sociaal-economische waarde niet meegewogen, terwijl er zoveel bewijsvoering en mooie succesverhalen zijn.”