Kwispellezen: leren lezen lastig?
Hulphond Kaisy schiet te hulp!
Kwispellezen: leren lezen lastig?
Hulphond Kaisy schiet te hulp!
Normaal gesproken zijn honden niet welkom in een bibliotheek, maar voor een voorleeshond maken ze een uitzondering. “Het zijn ook zulke schatten”, zegt leesconsulent Doreth Verhaaren van de Bibliotheek Midden-Brabant. “We zijn altijd blij als ze komen.” Begeleider Annemarie Paradé ziet wat voorlezen aan een hulphond met kinderen doet. “Ze vergeten dat ze iets doen wat ze niet leuk vinden.”
Annemarie Paradé is begeleider van Kwispellezen en gastgezin bij Hulphond Nederland. Haar zoon is dyslectisch. Ze heeft daardoor van dichtbij meegemaakt hoe lastig dat kan zijn. “Ik heb zijn struggles gezien en dat heeft veel plezier weggenomen.” Toen Annemarie een oproep voor vrijwilligers van Kwispellezen zag, was ze meteen enthousiast. “Het is een mooie manier om kinderen plezier in lezen terug te geven. Bij Kwispellezen leest het kind voor aan een Therapie-hulphond die niet oordeelt, corrigeert of hen uitlacht. Een hond luistert alleen.”
Leesplezier
Als leesconsulent komt Doreth Verhaaren vaak op scholen om leerlingen, leerkrachten en ouders te ondersteunen met advies en leesactiviteiten. Het belangrijkste doel daarvan is het leesplezier te behouden en te vergroten. In 2017 kwam daar Kwispellezen bij als leesactiviteit in de bibliotheek. “Eerlijk is eerlijk: ik stond er in het begin een beetje sceptisch tegenover, net als sommige ouders. Als je er echter goed over nadenkt, is het heel logisch. Een hond oordeelt niet en precies daar ligt de kracht.”
Spiegelen
De voorleeshond in kwestie is Kaisy, een driejarige Goldendoodle. Annemarie: “Ze is sinds dit jaar actief als hulphond. Ik moet haar soms nog uitleggen wat we van haar verwachten. Ik laat de kinderen hier ook een rol in spelen. Je ziet hun vertrouwen groeien als ze merken dat wat ze doen effect heeft.”
Een en al fluffiness
De intern begeleider van een school selecteert de kinderen die mogen meedoen. Doreth maakt een selectie van boeken voor het kind, op basis van het niveau en interesse. Annemarie: “We verzamelen altijd bij de leestafel en lopen dan samen met Kaisy door de bieb naar de leeshoek. Tijdens de korte wandeling zie je de kinderen al groeien. Ze vinden het hartstikke stoer en voelen zich trots dat zij met een hond door de bibliotheek mogen lopen. Kaisy is natuurlijk ook een ontzettend aaibaar dier, een en al krul en fluffiness. Kinderen zijn altijd meteen enthousiast. Alleen al de hond begeleiden en knuffelen geeft kinderen zoveel zelfvertrouwen.”
In de leeshoek ligt een kleedje voor Kaisy en een zitzak voor de kinderen. Annemarie: “Ze mag gaan liggen waar ze wil, maar tijdens het voorlezen gaat ze vaak tegen het kind aanliggen. Ik had een keer een sessie met een heel druk kind. Toen Kaisy er tegenaan ging liggen, werd het kind vanzelf rustig. Dat is mooi om te zien.” Het voorlezen hoeft volgens Annemarie niet lang te zijn. “Het gaat vooral om het lezen en het kroelen. Lekker lezen zonder een vervelend gevoel. Bij veel kinderen heeft lezen een negatieve lading gekregen omdat het niet goed ging.”
Enorme sprongen
Kinderen komen acht weken lang iedere woensdagmiddag lezen met Kaisy. “In die korte periode zie je kinderen sprongen maken en enorm groeien”, zegt Annemarie. “Tijdens de sessie vergeten zij bijna dat ze aan het lezen zijn.” Scholen zijn enthousiast en de bibliotheek heeft geen moeite gehad om de sessies vol te krijgen. Doreth: “Ouders zijn vaak heel blij dat hun kind lezen weer leuk vindt. Het is een positieve ervaring. Kinderen én ouders zien dat lezen leuk kan zijn.”
In een paar weken tijd kun je het leesprobleem niet oplossen, maar je kunt kinderen wel van de neerwaartse spiraal in de lift naar boven zetten. Annemarie: “Het schuchtere gaat eraf en kinderen gaan weer onbevangen lezen.” Tijdens de voorleessessies gaat Doreth in gesprek met de ouders. Elke week bespreken ze een ander onderwerp, zoals het belang van lezen, welke vragen je kunt stellen bij het voorlezen, hoe je een stimulerende leesomgeving creëert, waar ze geschikte boeken kunnen vinden en hoe ouders en kinderen gemotiveerd kunnen blijven. In ieder geval zijn de kinderen stuk voor stuk idolaat van Kaisy. Annemarie: “Na de laatste serie Kwispellezen hebben ze allemaal tekeningen voor haar gemaakt en zijn ze met haar op de foto gegaan.”
Tekst: Tefke van Dijk| Fotografie: Chantal Hobbelen
Coosje van der Pol is specialist lezen en literatuur bij de Bibliotheek Midden-Brabant en vanaf het eerste uur betrokken bij Kwispellezen. “Voor deze methode komen drie hoofdgroepen van kinderen in aanmerking. Dat zijn in de eerste plaats kinderen die veel moeite hebben met de techniek van het lezen en daardoor vaak hun leesmotivatie verliezen. Daarnaast zijn er kinderen die zich moeilijk kunnen focussen. Verder is Kwispellezen geschikt voor extreem faalangstige kinderen. Zij vinden het bijvoorbeeld doodeng hardop te moeten voorlezen in de klas of elders, waarbij vaak een of meer volwassenen toehoren. Tenslotte zijn er kinderen bij wie een combinatie van deze drie kenmerken aan de orde is.”
Doelgroep Kwispellezen
“Bij Kwispellezen leest het kind voor aan een Therapie-hulphond
die niet oordeelt, corrigeert of hen uitlacht. Een hond luistert alleen.”
Wat is Kwispellezen?
leren lezen lastig?
Hulphond Kaisy
schiet te hulp!
Tekst: Tefke van Dijk| Fotografie: Chantal Hobbelen
Normaal gesproken zijn honden niet welkom in een bibliotheek, maar voor een voorleeshond maken ze een uitzondering. “Het zijn ook zulke schatten”, zegt leesconsulent Doreth Verhaaren van de Bibliotheek Midden-Brabant. “We zijn altijd blij als ze komen.” Begeleider Annemarie Paradé ziet wat voorlezen aan een hulphond met kinderen doet. “Ze vergeten dat ze iets doen wat ze niet leuk vinden.”
Annemarie Paradé is begeleider van Kwispellezen en gastgezin bij Hulphond Nederland. Haar zoon is dyslectisch. Ze heeft daardoor van dichtbij meegemaakt hoe lastig dat kan zijn. “Ik heb zijn struggles gezien en dat heeft veel plezier weggenomen.” Toen Annemarie een oproep voor vrijwilligers van Kwispellezen zag, was ze meteen enthousiast. “Het is een mooie manier om kinderen plezier in lezen terug te geven. Bij Kwispellezen leest het kind voor aan een Therapie-hulphond die niet oordeelt, corrigeert of hen uitlacht. Een hond luistert alleen.”
Leesplezier
Als leesconsulent komt Doreth Verhaaren vaak op scholen om leerlingen, leerkrachten en ouders te ondersteunen met advies en leesactiviteiten. Het belangrijkste doel daarvan is het leesplezier te behouden en te vergroten. In 2017 kwam daar Kwispellezen bij als leesactiviteit in de bibliotheek. “Eerlijk is eerlijk: ik stond er in het begin een beetje sceptisch tegenover, net als sommige ouders. Als je er echter goed over nadenkt, is het heel logisch. Een hond oordeelt niet en precies daar ligt de kracht.”
Spiegelen
De voorleeshond in kwestie is Kaisy, een driejarige Goldendoodle. Annemarie: “Ze is sinds dit jaar actief als hulphond. Ik moet haar soms nog uitleggen wat we van haar verwachten. Ik laat de kinderen hier ook een rol in spelen. Je ziet hun vertrouwen groeien als ze merken dat wat ze doen effect heeft.”
Een en al fluffiness
De intern begeleider van een school selecteert de kinderen die mogen meedoen. Doreth maakt een selectie van boeken voor het kind, op basis van het niveau en interesse. Annemarie: “We verzamelen altijd bij de leestafel en lopen dan samen met Kaisy door de bieb naar de leeshoek. Tijdens de korte wandeling zie je de kinderen al groeien. Ze vinden het hartstikke stoer en voelen zich trots dat zij met een hond door de bibliotheek mogen lopen. Kaisy is natuurlijk ook een ontzettend aaibaar dier, een en al krul en fluffiness. Kinderen zijn altijd meteen enthousiast. Alleen al de hond begeleiden en knuffelen geeft kinderen zoveel zelfvertrouwen.”
In de leeshoek ligt een kleedje voor Kaisy en een zitzak voor de kinderen. Annemarie: “Ze mag gaan liggen waar ze wil, maar tijdens het voorlezen gaat ze vaak tegen het kind aanliggen. Ik had een keer een sessie met een heel druk kind. Toen Kaisy er tegenaan ging liggen, werd het kind vanzelf rustig. Dat is mooi om te zien.” Het voorlezen hoeft volgens Annemarie niet lang te zijn. “Het gaat vooral om het lezen en het kroelen. Lekker lezen zonder een vervelend gevoel. Bij veel kinderen heeft lezen een negatieve lading gekregen omdat het niet goed ging.”
Enorme sprongen
Kinderen komen acht weken lang iedere woensdagmiddag lezen met Kaisy. “In die korte periode zie je kinderen sprongen maken en enorm groeien”, zegt Annemarie. “Tijdens de sessie vergeten zij bijna dat ze aan het lezen zijn.” Scholen zijn enthousiast en de bibliotheek heeft geen moeite gehad om de sessies vol te krijgen. Doreth: “Ouders zijn vaak heel blij dat hun kind lezen weer leuk vindt. Het is een positieve ervaring. Kinderen én ouders zien dat lezen leuk kan zijn.”
In een paar weken tijd kun je het leesprobleem niet oplossen, maar je kunt kinderen wel van de neerwaartse spiraal in de lift naar boven zetten. Annemarie: “Het schuchtere gaat eraf en kinderen gaan weer onbevangen lezen.” Tijdens de voorleessessies gaat Doreth in gesprek met de ouders. Elke week bespreken ze een ander onderwerp, zoals het belang van lezen, welke vragen je kunt stellen bij het voorlezen, hoe je een stimulerende leesomgeving creëert, waar ze geschikte boeken kunnen vinden en hoe ouders en kinderen gemotiveerd kunnen blijven. In ieder geval zijn de kinderen stuk voor stuk idolaat van Kaisy. Annemarie: “Na de laatste serie Kwispellezen hebben ze allemaal tekeningen voor haar gemaakt en zijn ze met haar op de foto gegaan.”
“Bij Kwispellezen leest het kind voor
aan een Therapie-hulphond die niet
oordeelt, corrigeert of hen uitlacht.
Een hond luistert alleen.”
Doelgroep Kwispellezen
Coosje van der Pol is specialist lezen en literatuur bij de Bibliotheek Midden-Brabant en vanaf het eerste uur betrokken bij Kwispellezen. “Voor deze methode komen drie hoofdgroepen van kinderen in aanmerking. Dat zijn in de eerste plaats kinderen die veel moeite hebben met de techniek van het lezen en daardoor vaak hun leesmotivatie verliezen. Daarnaast zijn er kinderen die zich moeilijk kunnen focussen. Verder is Kwispellezen geschikt voor extreem faalangstige kinderen. Zij vinden het bijvoorbeeld doodeng hardop te moeten voorlezen in de klas of elders, waarbij vaak een of meer volwassenen toehoren. Tenslotte zijn er kinderen bij wie een combinatie van deze drie kenmerken aan de orde is.”
Wat is Kwispellezen?
Kwispellezen is een bewezen methode waarbij plezier in lezen ervoor zorgt dat kinderen uit groep 3 en 4 vaker gaan lezen. Het voorlezen aan de hond bezorgt de kinderen een succeservaring. Dit vergroot hun zelfvertrouwen en de motivatie om te lezen, waardoor ook hun leesvaardigheid toeneemt. Kwispellezen is ontwikkeld door Hulphond Nederland en de Bibliotheek Midden-Brabant en mede mogelijk gemaakt door steun vanuit de VriendenLoterij. Kijk voor meer informatie op www.kwispellezen.nl.
