Susanne Dijkstra wilde als kind eigenlijk politieagente worden. Maar een ongeluk tijdens een gymnastiekles op de lagere school maakt een einde aan haar dromen. Ze houdt een zware hersenschudding over aan een heftige botsing met de muur van het gymlokaal en uiteindelijk zelfs epilepsie, die tot op de dag van vandaag haar leven beheerst. “Dat ik zó lang gevolgen zou ondervinden van dat ongeluk als kind, had ik natuurlijk nooit kunnen vermoeden”, vertelt ze vanuit haar woonkamer in het Drentse Hoogeveen. “De epilepsie heeft zich door de jaren heen heel wisselend gemanifesteerd. Soms heb ik een paar aanvallen per maand, maar ik heb ook periodes gehad dat ik ze slechts een paar keer per jaar had. De frequentie is moeilijk te verklaren. Ik moet het nemen zoals het komt.”

Fietsen
De tonisch-clonische aanvallen en absences hebben er een tijdlang voor gezorgd dat de nu 44-jarige Susanne nauwelijks het huis uit durfde. Ook heeft ze haar fiets jarenlang in de schuur laten staan, na een heftige epilepsieaanval op de fiets. “Ik houd enorm van fietsen en ging destijds op de fiets een paar krantjes bezorgen. Van de aanval zelf weet ik niet veel meer. Wel weet ik dat ik daarbij een deel van mijn gebit verloren ben. Sindsdien durf ik niet meer alleen te fietsen. Als ik nu snel een paar boodschapjes moet doen, doe ik het met de scootmobiel.”

Er spreekt veel teleurstelling uit het verhaal van Susanne. En die erkent ze ook. “Ik kan absoluut niet doen wat ik graag zou willen doen en dat blijft frustrerend. Mentaal gezien zit deze ziekte mij heel hoog.” Des te blijer is ze dat afgelopen augustus hulphond Vida in haar leven is gekomen: een zwarte labrador van twee jaar oud, die volgens Susanne geweldig kan snurken maar ook een heel harde werker is. “Zodra ik haar het tuigje van Hulphond Nederland om doe, staat ze te popelen om me bij van alles te helpen. Werken vindt ze prachtig! Ik mag geen stap meer alleen zetten. Zelfs in de pashokjes van een kledingzaak wil ze eigenlijk bij mij blijven. Vida loopt me echt overal achterna.”

EPISODE
Susanne wordt op het spoor van Hulphond Nederland gezet door het EPISODE-onderzoek van de Erasmus Universiteit in 

Rotterdam. “Wetenschappers van deze universiteit onderzoeken in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wat een hulphond kan betekenen voor mensen met ernstige epilepsie”, vertelt Susanne. “Ook bekijken ze hoe deze voordelen zich verhouden tot de kosten van een Epilepsie-hulphond. Iedere week meld ik in een app hoe het met Vida en mij gaat. Ik upload ook foto’s van de kaart met een overzicht van mijn epilepsieaanvallen.”

Susanne heeft nog niet de indruk dat haar hulphond aanvallen kan zien aankomen of herkennen. Wel weet Vida inmiddels dat ze op de alarmknop moet drukken, wanneer Susanne op de grond valt. “We oefenen iedere dag samen, zowel binnen als buiten. Vida moet bijvoorbeeld netjes wachten met oversteken en eerst op de stoep gaan zitten, omdat ik zeker moet weten dat ik aan de overkant kan komen. Met enige regelmaat komt cliëntinstructeur Monique vanuit Hulphond Nederland mij helpen met de training. Het gaat allemaal niet vanzelf en het is hard werken om een team te worden. Maar Vida geeft me nu al veel meer zelfvertrouwen.”

Zelfvertrouwen
Dat toenemende zelfvertrouwen is voor Susanne een groot cadeau. “Natuurlijk hoop ik dat Vida mijn epilepsieaanvallen gaat herkennen en me daardoor misschien zelfs wel vooraf kan waarschuwen wanneer er een aanval aankomt. Maar het helpt mij nu al dat ze er is. Dat ik weet dat ik niet alleen ben als er wat met mij gebeurt, omdat ze overal mee naar toe mag. Als we samen naar de winkel gaan, kijkt ze me de hele tijd aan en staat voortdurend naast me te kwispelen. Het maakt dat ik op de een of andere manier meer durf dan voorheen.” Het gezin Dijkstra, naast Susanne bestaande uit haar man en twee zoons van 12 en 17 jaar, heeft nog een hond: Famke, een achtjarige kruising tussen een flat-coated retriever en een Friese stabij. “De honden kunnen het heel goed samen vinden en ze vertroetelen me echt als ik een aanval heb gehad. Maar dat gevoel van meer zelfvertrouwen, dat heeft Famke mij nooit gegeven. Ik krijg de indruk dat Vida mij echt beschermt. Het is alsof ik meer vrijheid heb gekregen.”

Susanne Dijkstra uit Hoogeveen is geselecteerd voor het EPISODE-onderzoek van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Daarom is afgelopen augustus Epilepsie-hulphond Vida bij haar geplaatst. Van het voorspellen van aanvallen is vooralsnog geen sprake. En toch ervaart Susanne al een groter gevoel van vrijheid.

Tekst: Linda van 't Land   |    Fotografie: Jolien Berntsen