“Ik keek de kat een beetje uit de boom. Je hoort van die verhalen over mensen en hun hulphond en de sterke band die ze hebben, maar ik moest het eerst nog maar eens zien. Toen Alex er eenmaal was, volgde hij me overal, zelfs als ik even naar de keuken liep voor een glas water. In het begin dacht ik: laat me nou eens met rust”, lacht hij.

Na die eerste onwennige beginperiode zijn baas en hond nu onafscheidelijk. Winand is dolblij met zijn ‘mattie’. En zoals het een goede vriend betaamt zorgt Alex voor de nodige fijne afleiding. “Ik praat veel tegen Alex. Over het weer – goed of slecht weer, maakt niks uit – of over de boodschappen, of wat ik aan het doen ben. Hij praat alleen niet terug.” Waar voorheen in zijn eentje de deur uitgaan niet vertrouwd voelde, kan Winand nu mét Alex met een gerust hart naar de winkel in het dorp. Dat is niet naast de deur, dus er kwam een bakfiets. Alex gaat gezellig mee in de bak. Door regen en wind, met z’n tweeën gaan ze altijd naar buiten. “En labradors vinden regen gelukkig niet erg.”

De rust die Alex brengt geeft veel vertrouwen. “Ik kan me zelfs voorstellen dat het de aanvallen vermindert, gewoon omdat ik door hem rustiger ben. Ik had het vooraf nooit gedacht, maar ik ben zo blij dat hij er is. Alex hoort bij me. Hij maakt me vrolijk.” Alex is op 29 januari drie jaar geworden. Hij heeft dus nog heel wat jaren te gaan in zijn rol als Winands hulphond.

Hulphond
Een zware aanval op een moment dat Winand alleen thuis was, leidde ertoe dat Hulphond Nederland werd benaderd. Na de praktische indicatie en het matchproces kwam Alex in november 2020. “De stichting heeft vanaf het begin het traject rondom de plaatsing van Alex intensief begeleid”, vertelt Winand. “Hulphond Nederland blijft het traject monitoren. Er komt regelmatig iemand langs. Steeds minder, omdat het zo goed gaat.”

Daarnaast heeft Winand contact met de mensen van Episode, een project dat onderzoek doet naar de kosten en effecten van hulphonden bij mensen met moeilijk behandelbare epilepsie. De informatie die tijdens het onderzoek verzameld wordt, helpt een beter beeld te krijgen van wat een hulphond voor epilepsiepatiënten kan betekenen. Iedere week geeft Winand voor het onderzoek door hoeveel aanvallen hij heeft, hoe hevig ze zijn en hoe Alex hem helpt.

Alex
Voor Alex’ komst werd gezegd dat hij een afwachtend karakter had en waarschijnlijk even moest wennen. Daar was weinig van te merken, vindt Winand. “Hij kwam meteen bij me zitten.” Winand zelf daarentegen moest wél even wennen aan de nieuwe situatie: hij is een dierenliefhebber in hart en nieren, maar een hond heeft hij nooit gehad. 

veel geprobeerd, van hypnose en stroombehandelingen tot diëten en pillen. Niets hielp echt. Ook een hersenoperatie in 2002 leverde weinig op. Integendeel – Winand hield er een verstoring in zijn manier van communiceren aan over. Zijn geheugen werd slechter. Dat dit ook als reden werd aangedragen voor zijn gedwongen vertrek bij het bedrijf waar hij 32 jaar had gewerkt, maakt het moeilijk om zijn ziekte en de gevolgen te accepteren. “Dat verminderde geheugen vind ik, naast de aanvallen, het ergste aan mijn epilepsie.”

Als Winand Vranken over zijn hond Alex praat, is de liefde voor hem haast voelbaar. Zélfs vanachter een scherm – we hebben online afgesproken vanwege de afstand. Winand woont onder de rook van Maastricht met zijn gezin in het jachthuis van een kasteel. Daar runt zijn vrouw een bed&breakfast; afgelegen, ver van buren en het dorp. Heerlijk rustig, maar minder handig als je door je ziekte afhankelijk bent van anderen. Alex bracht de nodige verlichting. Hij zorgde ervoor dat Winands leven met epilepsie een stukje makkelijker werd, en Winand weer zijn onafhankelijkheid terug kreeg.

Leven met epilepsie
In de keuken van huize Vranken hangt een alarmknop, die labrador Alex meteen weet te vinden als Winand een aanval heeft. Vrouw, kinderen en vrienden krijgen dan direct bericht. Alex likt dan aan de handen en armen van Winand en gaat naast hem liggen totdat hij ‘wakker’ wordt. Een aanval vooraf aanvoelen doet Alex ook. “Hij zet zijn poten dan tegen mijn borst, alsof hij wil zeggen: er is iets niet pluis met je, doe maar even rustig”, vertelt Winand. “Dan weet ik genoeg en ga ik zitten.”

Winand heeft een zware vorm van epilepsie. Zijn aanvallen zijn bijzonder heftig. “Toen ik een half jaar oud was kreeg ik hersenvliesontsteking. Daarna begonnen de aanvallen. Zestien jaar later hielden ze ineens op.” Winand genoot van zijn leven, studeerde, ontmoette zijn vrouw en kreeg twee kinderen. Voor het abrupte stoppen van de aanvallen werd nooit een verklaring gevonden. Ook niet toen ze op zijn 29e in alle hevigheid terugkeerden.

Sindsdien leeft Winand met zo’n 55 kleinere en tien hevige aanvallen per jaar. “Soms zijn de aanvallen heel heftig en duren ze wel driekwartier. Ik verstijf dan helemaal, en kan na een aanval soms urenlang niet praten.” Om zijn ziekte te verlichten is 

Werken doet Winand Vranken (57) al even niet meer, maar stilzitten is niks voor hem. Winand, die al zijn hele leven last heeft van epilepsie, klust aan huis en in de tuin, doet vrijwilligerswerk en fietst wat af. Alles samen met hulphond Alex. “Ik had het vooraf nooit gedacht, maar ik ben zo blij dat Alex er is.”

EPILEPSIE-CLIËNT WINAND VRANKEN

‘Alex brengt rust én vreugde’